Vanaf het ogenblik dat ik leerde lezen, ik was vijf en zat op de Montessori kleuterschool in de Cornelis de Wittstraat, ongeveer waar nu het parkeerterrein is tegenover de supermarkt op de hoek met de Johan de Wittstraat, heb ik me op de boeken gestort. Vele jaren later doe ik dat nog steeds. Niets prettiger dan de knop van de televisie om te draaien als er weer een van die leuterprogramma’s met al dan niet bekende Nederlanders begint en je in een boek te verdiepen. Ik heb dan meestal een notitieboekje en een potlood paraat voor het geval ik een uitspraak tegenkom die ik wil onthouden.

Al doende heb ik een aardige verzameling citaten bij elkaar gelezen, waarin ik af en toe graag mag bladeren. Zo kwam ik pas een uitspraak tegen van de Vlaming Geert van Istendael, die in 2005 het boek Mijn Nederland publiceerde. Hij is daarin niet altijd even complimenteus over Nederlanders. Bijvoorbeeld als hij zegt: ‘De assertieve levensstijl. Die is zeer dominant en legitimeert voortdurend de branie, het ruwe ellebogenwerk, de grote bek die Nederland zo onaangenaam maakt voor veel buitenlanders’ (pagina 47).

Terwijl ik het las moest ik direct denken aan de sociale media, die zo’n uitspraak van zeventien jaar geleden heel actueel maken. Het roepen en schelden van al die, alles zogenaamd beter wetende, verontwaardigde types achter hun toetsenbord heeft langzamerhand zo’n vorm aangenomen dat het maatschappijontwrichtend begint te werken. ‘Ga een goed boek lezen’, denk ik weleens als er weer een link naar bijvoorbeeld AD-De Dordtenaar verschijnt over een niet al te populaire verkeersmaatregel in de binnenstad en de hele meute schreeuwers weer volledig los gaat. Neem bijvoorbeeld En in een mum is het avond, een van de dagboeken van onze stadgenoot Kees Buddingh’ eens. Daar lees je op bladzijde 10: ‘Men moet trachten zich niet belachelijker te maken dan men van nature al is’. Een wijze raad voor al die opgewonden toetsenbordridders.

Foto: Kees Klok