Stel je voor dat je jezelf honderden jaren na je begrafenis terugvindt in een plastic verpakking in een kartonnen doos. Dat kan natuurlijk niet, jezelf terugvinden, maar het zou zomaar kunnen dat je stoffelijke resten in zo’n doos eindigen. Dat overkwam namelijk een aantal mensen die in de middeleeuwen in de buurt woonden van het huidige gezondheidspark en de sportboulevard. Ιn 2006 en 2007 werden in het gebied archeologische opgravingen verricht, waarbij, onder wat ooit de zonneweide van het Combibad was, een middeleeuwse begraafplaats werd blootgelegd die vermoedelijk vanaf het begin van de elfde eeuw tot aan de St. Elisabethsvloed in gebruik was. Dat betekent dat op die plek al kort na het jaar 1000 mensen moeten hebben gewoond, tot de watersnood van 1421.
Er zijn bij meer recente opgravingen ook resten uit de Romeinse tijd gevonden. Ook toen was er sprake van menselijke aanwezigheid in het gebied. Veel over de bewoningsgeschiedenis is echter nog onduidelijk. De archeologische vondsten, de sporen van dit alles, kun je vinden in het Stadsdepot op het bedrijventerrein Dordtse Kill III. Dat is een flink eind fietsen vanuit de binnenstad. Een opgave, vooral als je geen elektrische fiets hebt en de wind zich met stormkracht tegen je keert. Het overkwam mij kortgeleden toen ik in het Depot werd ontvangen door Deborah Paalman, conservator archeologie van het Dordrechts Museum. In het Stadsdepot bevinden zich de collecties, voor zover niet op zaal tentoongesteld, van de Dordtse musea, inclusief het Nationaal Onderwijsmuseum, en het Regionaal Archief Dordrecht evenals archeologische vondsten uit de stad en het Eiland van Dordrecht.
Het was bijzonder de moeite waard om zo’n uniek inkijkje in het verre verleden te krijgen en een bijzondere ervaring om van stadsarcheoloog Mark Dorst te horen over het onderzoek naar de overledenen die zijn gevonden op dat kerkhof. Wie weleens op die zonneweide heeft gelegen, bevond zich zo’n vijftig centimeter boven de stoffelijke resten. Het gezelschap waarmee ik was kreeg onder meer de resten te zien van de man die nog niet zolang geleden door de scanner van het Albert Schweitzer Ziekenhuis ging (vlakbij zijn vroegere woonplaats). Duidelijk was de verwonding door een pijl te zien. Bovendien had hij een flinke deuk in zijn schedel die, zoals de archeologen vermoeden, gespleten zou zijn als hij geen hoofdbedekking had gedragen. Ook in vroeger eeuwen was geweld schering en inslag.
Er wordt nog steeds onderzoek op de resten gedaan, dat ons hopelijk nog veel informatie verschaft over de vroege bewoningsgeschiedenis van Dordrecht en het buitengebied. Ondertussen ben ik wel een beetje blij dat ik niet van zwemmen houd en nog minder van zonnen en dat ik daarom nooit op die weide heb vertoefd.
De foto toont details van doodkisten in de vorm van een uitgeholde boom, gevonden op het kerkhof.
