Met stijgende verbazing bekeek ik afgelopen weekend een filmpje dat ik aantrof op het Twitteraccount van de lokale omroep. ‘Omwonenden bang voor overlast in Sterrenburg’ luidde de kop boven de webpagina en in het filmpje dat erbij was geplaatst beklaagde een wijkbewoner zich over de toenemende hoeveelheid zwerfafval. Lege bierblikjes in de brandgangen. Ander zwerfafval dat afbreuk doet aan de wijk.
De vinger werd gewezen naar de huizen waarin instellingen zoals bijvoorbeeld het Leger des Heils voormalig daklozen begeleiden bij hun terugkeer in de samenleving en bij een leven dat weer beter op orde is. De samenhang tussen het bestaan van dit soort door instellingen bestierde huizen en het zwerfafval bleef onbewezen en lijkt daarmee op een goedkoop ‘frame’ waarmee de bewoners van dit soort huizen de zwarte piet krijgen toegespeeld.Afgelopen zomer bezocht ik voor een reportage een huis aan de Keplerweg, waar begeleid door het Leger des Heils drie vrouwen wonen die – ze noemen het ‘doorstart’ – hun leven weer op de rails krijgen en die weer volop deel uitmaken van de maatschappij. Een van hen interviewde ik die dag.
Zij was zich zeer bewust dat de ogen van veel omwonenden op hen gericht waren. Een buurvrouw gaf al eens aangebeld, omdat ze weleens zo’n dakloze wilde zien. Dat bewustzijn brengt met zich mee, dat zij weten dat er door een vergrootglas naar hun leven wordt gekeken. Ze gedragen zich voorkomend en netjes. Huis en tuin waren om door een ringetje te halen.
De overlast waarover in dat filmpje dat ik zag werd gesproken lijkt mij een symptoom van een groter, meer fundamenteel probleem in onze samenleving. Mensen zijn niet meer gewend met elkaar te praten. Ze praten over elkaar en daarbij geldt dat wat afwijkt van de norm een probleem vormt. Wat in de omgeving niet goed gaat, wordt dan al te snel in de schoenen van de ‘probleemhuizen’ geschoven.
Ik wil de gevoelens van de omwonenden die overlast ervaren niet bagatelliseren, maar ik raad hen aan gewoon eens in contact te treden met de bewoners van die huizen waarin instellingen hun cliënten begeleiden. Misschien staan ze ervoor open samen met de klagers een paar keer per maand een paar uurtjes zwerfafval te ruimen. Goed voor de buurt en voor het wederzijds begrip.
