De Paasdagen liggen alweer achter ons. Traditiegetrouw reis ik met m’n lief af naar het Gelderse Zieuwent. Een dorp waar je doorheen bent voordat je er erg in hebt en wat je hooguit verbaast over de geweldig grote kerk die het middelpunt van het dorp markeert. Er staat een kroeg naast. De drie-eenheid kerk, kroeg en kapitaal is immers heilig in ons land. In die overigens prachtige kerk bezoeken we iedere Goede Vrijdag de Mattheus Passion. Laten we dat meesterwerk vooral niet verwarren met ‘The Passion’ die dit jaar op steenworp afstand van Zieuwent Doetinchem aandeed. De gemiddelde TV-recensent is inmiddels wel klaar met deze jaarlijkse folklore. ‘Reli-porno’ hoorde ik enkele criticasters erover zeggen. De liefhebbers ervan hebben waarschijnlijk net zoveel met de lijdensweg als mensen met een Boeddha in de tuin hebben met het boeddhisme.
Hoe je het ook wendt of keert, het Christendom gaf de samenleving eeuwen lang structuur. Het zorgde voor een overzichtelijke, verzuilde maatschappij. Het gaf een duidelijkheid die met de ontkerkelijking feitelijk teloor ging. Waar de lijdensweg eeuwen metafoor of mythe was waaraan je binnen de eigen subcultuur je normen, waarden, overtuigingen en eigenwaarde aan ontleende, is de lijdensweg inmiddels bijna het leven zelf. De krachtige zuilen zijn uiteengespat in talloze bubbels en in veel van die bubbels staan leiders, charismatische wegbereiders, rattenvangers of charlatans op die door de aanhangers geliefd en door tegenstanders verguisd worden. Niet zelden wordt er door tegenstanders in ieder geval nog figuurlijk gepoogd dergelijke leiders te kruisigen. Of ze nu Engel, Baudet, Swab, Zelensky, Soros of Gates heten, terwijl de voorstanders om hen heen dansen en voortdurend “hosanna” roepen.
Het gemak waarmee een aantal influencers, waaronder Kajafas, in het jaar 33 na Christus het volk om de tuin wist te leiden en de menigte soepel de vrijlating van Barabas ten koste van het doodvonnis van Jezus kon laten scanderen en bepleiten zie je dat ook ruim 2000 jaar later nog vaak terug. De schok was groot – althans bij mij – dat het in de Verenigde Staten mogelijk bleek een meute zo op te hitsen dat het Capitool, de tempel van de Amerikaanse democratie werd bestormd. Hun Barabas heette Trump. Ook dichter bij huis wordt met fake-news, misleiding, complottheorieën en doemscenario’s voortdurend getracht mensen uit balans te brengen en hen te laten twijfelen aan die ene waarheid waaraan ze het meest aan hechten. Om hen te laten twijfelen aan het kabinet, de democratie, de rechtsstaat.
Op de schouders van ons allemaal drukt de last – wellicht nog zwaarder dan die van een houten kruis – om te voorkomen dat onschuldigen de lijdensweg naar Golgotha gaan. Al is die weg er dan natuurlijk een in overdrachtelijke zin en slaan we niemand letterlijk aan het kruis. Het kruisigen gebeurt al jaren niet zelden door beulen met een scherpe pen en hun bespotting van de arme drommel aan het denkbeeldige kruis staat in de kolommen van hun krant.
