In Dordrecht zet verandergroep Woonregels zich actief in voor betere regelgeving rondom dakloosheid. Onlangs organiseerden zij het evenement Voorbij Dakloosheid in theater Kunstmin, waar ervaringsverhalen, frustraties en oplossingen gedeeld werden.
Opkomen voor mensen met (on)erkende urgentie
“Wij proberen op te komen voor iedereen met een woonurgentie of die dat naar onze mening zou moeten hebben,” vertelt Jean-Paul Broekhuizen, lid van Woonregels.
De acties van de groep worden overwegend positief ontvangen. “We organiseren kleine acties die mensen aan het denken zetten,” legt Jessica Bolk uit. “Zoals tijdens oud en nieuw, toen we de ‘sokkenloop’ deden. We liepen op sokken door de stad, omdat wij geen voordeur hebben waar we onze schoenen uit kunnen doen.” Volgens Jessica geven zulke acties mensen inzicht in hoe het is om zonder thuis te leven. “Veel mensen snappen dan niet hoe je toch positief kunt blijven, maar dat is precies wat we proberen te laten zien.”
De avond in Kunstmin was voor Jessica emotioneel. “Mijn kinderen waren erbij en vielen tijdens de voorstelling in slaap. Iemand vroeg zich af hoe ik dat voor elkaar krijg. Maar ik zorg daar niet bewust voor. Mijn kinderen zijn eraan gewend om overal te slapen, omdat we geen vaste plek hebben.”
Kritiek op gemeentelijk beleid
Voor Jean-Paul was het een zware avond. “Het deed pijn om te horen wat een aanwezige wethouder zei. Hij stelde dat hij meer geld wil steken in opvang, maar dan ben je al te laat. En hij zei dat daklozen geen voorrang kunnen krijgen boven jongvolwassenen die nog thuis wonen. Dat klinkt voor mij als iemand die alleen zijn zetels wil behouden.”
Wel was hij enthousiast over het spel Van het kastje naar de muur, dat tijdens het evenement werd gespeeld. “Daarin moet je proberen om vanaf het moment dat je dakloos raakt, binnen 15 minuten opvang te regelen. Mensen kwamen erachter hoe moeilijk dat eigenlijk is. In werkelijkheid beland je vaak alleen, ongewassen en gestigmatiseerd in een park.”
Dakloosheid kent vele gezichten
Jessica benadrukt dat het beeld dat mensen hebben van daklozen vaak niet klopt. “Men denkt al snel aan een man met een baard en een biertje in een park. Maar iedereen kan dakloos raken. Daarom is maatwerk in hulp noodzakelijk, geen one-size-fits-all-aanpak.”
Volgens Woonregels moet de gemeente in actie komen. “Ze moeten hun beloftes nakomen. Niet alleen ja zeggen, maar ook ja doen,” zegt Jessica vastberaden.
Daklozen helpen iemand… dakloos te worden?
Onlangs hielpen de leden iemand verhuizen, met een bijzonder resultaat. “We hebben hem geholpen om dakloos te worden,” vertelt Jessica met een cynische ondertoon. Jean-Paul nuanceert: “Hij had een dak boven zijn hoofd en verwarming in de winter. Nu is hij veilig dakloos. Het is eigenlijk absurd dat wij, als daklozen, iemand dakloos hebben gemaakt. Dordrecht is echt een gekke stad.”
Meer woningen in plaats van meer zorg
Volgens Mirjam van den Hoek, ook lid van Woonregels en mede-initiatiefnemer, ligt het probleem niet bij de zorg, maar bij het woningtekort. “Als je last hebt van je voeten omdat je geen schoenen hebt, heb je geen pleisters nodig, maar schoenen,” zegt ze treffend.
Jessica vult aan: “De communicatie tussen de gemeente en daklozen is minimaal. We gaan zelf naar de fracties toe. Waarom komen zij niet naar ons? Ze zouden eens echt met ons in gesprek moeten gaan.”
Hoop ondanks alles
Mirjam blijft ondanks alles hoopvol. “Het is bijzonder dat we het vertrouwen nog niet zijn verloren. We hebben elkaar,” zegt ze. Jessica knikt instemmend: “En we hebben niets meer te verliezen.” Jean-Paul voegt daaraan toe: “Ik denk dat het voor ons eigenlijk niet erger kan. Een dak boven je hoofd is een grondrecht, maar daar wordt op dit moment onvoldoende werk van gemaakt.”
Gericht actievoeren en tellingen
De groep organiseert steeds vaker gerichte acties, met als doel de regelgeving rondom woonurgentie te veranderen. Volgens Jean-Paul is het essentieel dat Dordrecht volgend jaar meedoet aan de ETHOS-telling. “Dan weten we eindelijk hoeveel daklozen er daadwerkelijk zijn. Nu gebruikt de gemeente het gebrek aan cijfers als reden om niet in actie te komen.”
Iedereen kan dakloos raken
“Het daklozenprobleem kan iedereen treffen,” stelt Jessica. “Of je nu burgemeester, commissaris of chirurg bent.” Mirjam beaamt dit: “Het enige wat nodig is, zijn twee of drie tegenslagen. Als je je baan verliest, je relatie strandt en je je huur niet meer kunt betalen, ben je zo je huis kwijt.”
