Muurschildering op het Dordtse stadskantoor (foto: Gertjan Kleinpaste)

Ik denk dat het ooit prachtig wonen was in het buurtschap De Tweede Tol. Voordat de vooruitgang het er won van de status quo. Voordat het ingeklemd raakte tussen bedrijvigheid, grote logistieke blokkendozen en voordat het Dordtse college van B&W met het Centraal Orgaan Asielopvang tot afspraken kwam om op steenworp afstand een groot Asielzoekerscentrum (AZC) te gaan realiseren.

Over dat AZC lopen de gemoederen hoog op. Laten we daarover nou niet al te snel de racismekaart trekken of de bewoners van de Wieldrechtsezeedijk intolerantie verwijten.

Bij de laatste verkiezingen voor de Tweede Kamer werd de PVV van Geert Wilders de grootste partij in ons land. Er wordt geprobeerd een coalitie te realiseren waarin de grootste partij deelneemt. Geert Wilders wordt inmiddels op sociale media ‘polderfascist’ genoemd en er wordt hem uiteraard verweten racistisch te zijn, fascistisch zelfs. De PVV deed legitiem mee aan de verkiezingen en werd de grootste. Wie de tendens van een groeiend extreemrechts wil doorbreken, zal zich moeten verdiepen in de verontruste burger. Het heeft geen nut Wilders te verketteren. Dat is planten water gaven. Dat is koren op de molen.

Zo is het ook verstandig de grote ongerustheid die er heerst onder de bewoners van De Tweede Tol serieus te nemen en te proberen hen te begrijpen. Eerlijk gezegd, begrijp ik hun ongerustheid wel. Eerlijk gezegd, vind ik de gekozen locatie voor het AZC ook niet de meest gelukkige. De keuze voor de plek en voor de vestiging van het AZC en het sluiten van een overeenkomst met het COA zijn een collegebevoegdheid. Dat betekent dat de gemeenteraad van Dordrecht hier formeel niet over gaat. Het hoogste orgaan van de stad heeft in dit geval misschien wel het hoogste, maar niet het laatste woord.

Toch hoorden raads- en commissieleden afgelopen dinsdag acht insprekers aan, die – soms zichtbaar emotioneel – hun bezwaren kenbaar maakten tegen het AZC vlakbij hun buurtschap. Toch wil de gemeenteraad over dit onderwerp met het college in debat. Op ‘X’ meldde Beter Voor Dordt daarover het volgende: “In de gemeenteraad is het stof nog niet neergedaald en dus komt er binnenkort op initiatief van Beter Voor Dordt, de Verenigde Senioren Partij, Forum Voor Democratie en de Fractie van Waardhuizen een debat over de afsprekende B en W gemaakt hebben met het COA en de zorgen van omwonenden.”  

Nu blinken onze raads- en commissieleden erin uit onderwerpen te agenderen, er vragen over te stellen en opvattingen te hebben over onderwerpen waarover zij niet gaan. Gedoe met een weg van Rijkswaterstaat? Hup, vragen aan het college. Een lift kaduuk in een appartementencomplex van een private partij die als verhuurder van tientallen appartementen optreedt? Hup, vragen aan het college. Het AZC, een collegebevoegdheid; hup, we gaan in debat. Het gevaar van deze manier van politiek bedrijven, is dat de inwoners van de stad gaan geloven dat de raad er echt over gaat en ook gaan vinden dat de raad verantwoordelijk is voor de aangerichte ellende. Dat is n.l. wat aan hen wordt gecommuniceerd. 

De inkt op de overeenkomst tussen het Dordtse college van B&W en het COA is allang droog. De afspraken zijn gemaakt en ze kwamen tot stand op de manier waarop dat in ons land is afgesproken. Wat de raad dan rest, is hierover een oordeel uit te spreken. Het college te kapittelen. Fracties kunnen laten zien hoe gegaan ze zijn met hetgeen de bewoners, die straks een AZC in hun achtertuin hebben, wordt aangedaan. Misschien probeert de oppositie dat wel te verwoorden in een motie. Eentje van treurnis, afkeuring of wantrouwen. De vier coalitiepartijen nemen elkaar ongetwijfeld stevig bij de arm en doorstaan die storm van kritiek. 

Wat dan uiteindelijk overblijft is een ontredderd buurtschap en verstoorde verhoudingen in de gemeenteraad, die daar tot de aan de verkieizingen in 2026 last van houdt. Wat uiteindelijk is gerealiseerd is dat de voedingsbodem voor extreemrechts weer wat vruchtbaarder is geworden en met de terechte zorgen van inwoners weer niks is gebeurd. De werkelijkheid van vandaag lijkt op historische gebeurtenissen uit het verleden waar vooraanstaande ambtsdragers en politici dachten dat het wel niet zo’n vaart zou lopen met de aantrekkingskracht van de holle retoriek. Ze keken er liever van weg. Zij zijn niet degenen die de tol betalen.Â