De uitzending wordt woensdag 9 december 2020 van 19.00 tot 21.00 uur liv e gemaakt vanuit de Biesboschhal.

Het zou een werkwoord moeten zijn: ‘josdeblokken’. Ik josdeblok, hij josdeblokt, wij josdeblokken. Gisteren reed ik op een bedrijventerrein in Almelo langs het weinig pretentieuze hoofdkantoor van Buurtzorg. Sober, geen opsmuk. Waarschijnlijk gewoon effectief en precies goed om de regionale buurtzorgorganisaties van dienst te zijn. Google ‘Jos de Blok’ en je vindt uitspraken als: ‘Je houdt van hem of je haat hem’ of je leest dat ook Jos de Blok zou schuiven met grote sommen geld tussen zijn BV’s. Ik weet, ook Jos de Blok kwam op enig moment in opspraak. Want wie de gepantserde systeemwereld te lijf gaat, wordt te vuur en te zwaard bestreden vanuit die systemen en de gevestigde belangen.

Waarom ik hierover begin? Deze week presenteer ik in het kader van ‘Orange the world’ een thema-uitzending waarin wij met experts, professionals en ervaringsdeskundigen praten over huiselijk geweld. Het is leuk het Dordtse stadhuis oranje te laten oplichten, maar nog beter is het om uitgebreid aandacht te besteden aan alle probelematiek en ellende die schuil gaat achter dat begrip ‘huiselijk geweld’. Ik ben in mijn loopbaan zowel leidinggevende geweest bij het algemeen maatschappelijk werk als bij de reclassering en herinner mij uit die tijd schrijnende voorbeelden van de ontwrichting in relaties en gezinnen waarbij huiselijk geweld een rol speelde.

Ik volg de evolutie in de thuiszorg die Jos de Blok voorstaat en heb Jan Rotmans, hoogleraar op het vlak van transities, vaak horen spreken over de noodzaak van ‘kantelen’. Hij schreef er ook het prachtige boek ‘Verandering van tijdperk’ over. “We leven niet in een tijdperk van veranderingen, maar in een verandering van tijdperk”, is één van zijn gevleugelde uitspraken.

Of het nu over thuiszorg, jeugdzorg of over huiselijk geweld gaat. Het is van belang heel goed na te denken over de vraag hoe wij in onze samenleving mensen die te maken hebben met huiselijk geweld, met opvoedingsvraagstukken of met een opeenstapeling van problematiek in hun gezin het meest adequaat en snel kunnen helpen. Iets zegt mij dat het op dat vlak simpelweg schuurt in de samenleving. Dat geld voor hulpverlening lang niet altijd leidt tot meer of betere hulpverlening. Dat er ergens een leemlaag is ontstaan tussen degenen die hulp nodig hebben en degenen die hulp zouden kunnen bieden. Dat er adequate hulp nodig is, lijkt mij duidelijk. De lontjes zijn korter sinds we te maken hebben met allerlei beperkingen die het gevolg zijn van de pandemie en gisteren nog las ik een tweet van een advocaat in een Dordtse zaak: ‘8 jaar lang wordt een vrouw ernstig gestalkt. Gemeente Dordrecht, politie, justitie, rechtspraak maakten er lange tijd een potje van. Net vrij na 2 jaar ISD sloeg hij opnieuw toe. Nu wordt er gedacht haar weer in een safe house te plaatsen. Ik zeg snelrecht, max. straf en TBS’. Zomaar een voorbeeld dat voorbij komt.

Jos de Blok zegt over die leemlaag: “Managers beperken de kracht van vakmensen”. Hij laat op zijn vakgebied zien hoe dat anders kan. Ik zei u al, ik ben leidinggevende geweest in het werkveld. Ik vermeed het woord: ‘manager’. Het stond – ik was daar niet trots op – wel op mijn visitekaartje, maar wat ik toen ook al wilde, was ervoor zorgen dat hulpverleners, kanjers in hun vak, de ruimte kregen om te excelleren. Leiderschap en management staan vrijwel haaks op elkaar. Het één vertrekt vanuit een visie op het vak, het ander vanuit de vraag hoe de middelen zo efficient mogelijk kunnen worden aangewend. Mijn opvatting is altijd geweest dat professionals die de ruimte krijgen hun vak uit te oefenen uiteindelijk een situatie realiseren die ook bedrijfsmatig goed loopt.

Ik ben benieuwd wat de gasten in de uitzending over huiselijk geweld, mede georganiseerd door de Stichting Transitie Hulpverlening Huisdelijk Geweld en mede mogelijk gemaakt door het ‘Programma Geweld Hoort Nergens Thuis Zuid Holland Zuid’ mij woensdagavond duidelijk maken. Mij niet alleen natuurlijk. Het programma wordt uitgezonden door de lokale omroepen in Zwijndrecht, Papendrecht en Dordrecht en is uiteraard terug te luisteren op het Spotify-kanaal van Via Cultura en via de website www.via078.nl waarop u ook wekelijks een stukje van mij kunt vinden.