Dat Dordrecht twee historische tijdschriften van formaat kent, Oud-Dordrecht en (het e-zine) Dordrecht Monumenteel, alsmede een serie interessante, door deskundigen geschreven, boekjes over de stedelijke geschiedenis en cultuur, de reeks Verhalen van Dordrecht, is iets om trots op te zijn. Ik lees de tijdschriften graag en kijk ieder jaar weer uit naar het jaarboek van de vereniging Oud-Dordrecht, dat steeds in breder verband op een onderwerp uit de Dordtse geschiedenis ingaat.
Zo was ik blij gestemd toen enkele dagen geleden Dordrecht Monumenteel in mijn elektronische postvak belandde. Toch werd ik bij het openen van de pdf en het lezen van de introductie een beetje kribbig. Niet omdat ongeveer de helft van de inhoud aan het Dordtse slavernijverleden is gewijd, ook niet vanwege het gebruik van die stilistisch oer-lelijke term tot slaaf gemaakten in plaats van het goed Nederlandse woord slaven dat precies uitdrukt wat er wordt bedoeld, maar wel van de opmerking: “Het is inderdaad schrijnend dat dit onderwerp nog volledig in onze geschiedenisboeken ontbreekt….”
Het is een opmerking die je wel vaker hoort, maar die niet helemaal recht doet aan de werkelijkheid en pijnlijk is voor de vele geschiedenisleraren die al jarenlang lesgeven over de slavernij in het verleden, en dan niet alleen die bij de oude Grieken, Romeinen of Arabieren, maar wel degelijk ook die in de Europese kolonies. Wat inderdaad in de schoolboeken vaak heeft ontbroken, is aandacht voor het uitgebreid voorkomen van slavernij in Nederlands-Indië, daar is in het onderwijs pas veel later belangstelling voor ontstaan dan voor de slavernij in Zuid-Amerika en het Caraïbisch gebied. Het zou interessant zijn als eens wordt onderzocht waarom dat zo is.
Ik heb ze niet meer in huis, maar ik herinner me niet dat ik tijdens de drieëndertig jaar dat ik geschiedenisles heb gegeven op een middelbare school, ooit een geschiedenismethode ben tegengekomen die geen aandacht besteedde aan de trans-Atlantische slavenhandel en de slavernij in Suriname en op de Caraïbische eilanden. Ik bezit wel nog steeds het geschiedenisboek waar ik zelf op de middelbare school les uit kreeg. Dat was in de jaren zestig. En ja hoor, ook daarin, zij het minder uitgebreid dan tegenwoordig, wordt gesproken over de slavernij. Een beetje jammer van die slip of the tongue. Ondanks dat blijft Dordrecht Monumenteel een bijzonder interessant e-zine dat ik weer met grote belangstelling ga lezen.
