In Dordrecht moet een nieuwe burgemeester worden benoemd, want anders dan in veel andere landen in Europa wordt in Nederland een burgemeester niet gekozen, maar benoemd. Formeel door de koning, maar in de praktijk door de minister van binnenlandse zaken. Dat is maar goed ook, want een burgemeester hoort boven de partijen te staan, hij of zij moet een burgervader (of moeder) zijn voor iedereen. Een gekozen burgemeester moet altijd rekening houden met het gekissebis in de lokale politiek, zeker als hij/zij voor een volgende termijn wil worden gekozen. Dat zou weleens kunnen leiden tot vriendjespolitiek of verstrengeling van belangen. Daar is echter geen sprake van in de benoemingsprocedure die voor een burgemeester wordt gehanteerd, al roepen allerlei van weinig of niets wetende stadgenoten dat wel in hun commentaren in AD De Dordtenaar.
Om de benoeming van een burgemeester de schijn van democratie te geven, krijgt de gemeenteraad een rol toebedeeld in de benoemingsprocedure. Een commissie uit de raad mag met de kandidaten spreken en een voordracht opstellen. De commissaris van de koning bewaakt en leidt het proces en uiteindelijk beslist de minister. Die hoeft zich niet aan zo’n voordracht te houden. Daar kunnen allerlei redenen voor zijn, zoals bestuurlijke ervaring of deskundigheid op een of meerdere terreinen die voor die specifieke gemeente van belang zijn.
Een eveneens veel voorkomend misverstand is dat de burgemeester de baas is in de stad. Alles wat er gebeurt wordt bepaald door en is de schuld van de burgemeester. Een vergissing die in de onderbuik van menig Dordtenaar zit ingebakken. Nee, beste stadgenoten, de gemeenteraad is het hoogste gezag in de gemeente, de raad is de baas! De burgemeester is voorzitter van de raad, zeker, en van het college van burgemeester & wethouders (B&W), maar de raad bepaalt. Mooi voorbeeld: na het aftreden van Marieke van Leeuwen wilden B&W af van het Dordtse stadsdichterschap, maar uiteindelijk bepaalde de gemeenteraad dat dat moest worden hersteld en dat besluit werd door B&W keurig uitgevoerd.
De burgemeester heeft wel een aantal vergaande bevoegdheden op het gebied van de handhaving van de openbare orde en veiligheid in de stad. Een burgemeester kan bijvoorbeeld een noodverordening instellen en zo een demonstratie verbieden of een risicowedstrijd in het voetbal, maar ook daar zal hij of zij terdege rekening moeten houden met wat de raad daar achteraf van vindt. Wie denkt dat de burgemeester als een dictator alles in de stad bepaalt, heeft waarschijnlijk op school tijdens de lessen maatschappijleer of staatsinrichting zitten slapen of op een telefoontje zitten koekeloeren.
Foto: Kees Klok
