Ik kreeg het van huis uit mee. Stilstaan bij de verschrikkingen van de oorlog op 4 mei. De vrijheid vieren een dag later. Zoals ik ook ben opgegroeid met dansen rondom een meiboom. Met de Dag van de Arbeid en het zingen van de Internationale.
Op 4 mei denk ik steevast aan Ben Ali Libi. De goochelaar uit het gedicht van Willem Wilmink. Ook nu ik in Italië ben, sta ik om 20.00 uur twee minuten stil. Bij oorlog en geweld. Bij onderdrukking en bij de groeiende tendens anderen de maat te nemen en te beletten om zichzelf te mogen zijn.
In tal van landen en op tal van plekken roeren zich lieden die hun eigen kortzichtigheid en intolerantie superieur verklaren aan de levenswandel van anderen. Ze spreken er schande van als drag queens kinderen voorlezen in een bibliotheek. Ze verwarren transgenders en homo’s met pedofielen. Ze laten leraren ontslaan die de David van Michelangelo laten zien in een schoolklas. Pure pornografie in hun ogen. Ze weren het Dagboek van Anne Frank uit de schoolbibliotheken. In Texas gaan stemmen op vrouwen die abortus plegen te veroordelen tot de doodstraf (wegens moord).
Nu kunt u denken dat het in ons land niet zo’n vaart loopt, maar zo’n jaar of dertien geleden woonde ik korte tijd in Geldermalsen waar in de bibliotheek boeken staan waarin streng christelijke dames en heren de hen onwelgevallige teksten doorstreepten met een dikke zwarte stift.
Ik mis dit jaar de herdenking bij het monument voor de gevallenen in Dordt. Dat vind ik jammer. Hoezeer ik ook geniet van Toscane en van de uurtjes die ik er lezend doorbreng in een boek van Antonio Scurati over de opkomst van Benito Mussolini en zijn overstap van socialisme naar fascisme.
Ook in de 21ste eeuw staan er copycats op. Kleine Mussolini’s met een grote afkeer van andersdenkenden. Een afkeer van mensen die de vrijheid opeisen zichzelf te kunnen en te mogen zijn. Daarom denk ik morgen ook aan de vrouwen in Iran die zich niet langer door ayatollahs laten ketenen. Aan de LHBTQI-gemeenschap. Aan de aanhoudende discriminatie van Joodse mensen, maar evenzeer aan Palestijnen in de verdrukking. Aan mensen op de vlucht voor oorlogsgeweld in het ‘hier en nu’. En aan het belang van hen en van ieder ander de vrijheid en het zelfbeschikkingsrecht van iedereen volledig en zonder voorbehoud te respecteren.