Op het bruggetje waarover ik graag de stad inloop om even een biertje te doen in De Lachende Monnik loop ik nogal eens Oekraïners tegen het lijf. Ze zijn even buiten om aan hun behoefte aan privacy, die in Crown Point niet optimaal is gewaarborgd, tegemoet te komen. Ze telefoneren of maken een praatje. Ver weg van huis, het oorlogsgeweld ontvlucht, proberen ze te wennen aan een ander leven.
Er was wat commotie over een onderzoek van de Amerikaanse organisatie ‘Claims Conference’ dat zou uitwijzen dat 23% van de Nederlandse jongeren de Holocaust in twijfel trekt. Minister Yesilgöz was geschokt, meldde de NOS op Twitter. Nu nemen politici vrij gemakkelijk het woord ‘geschokt’ in de mond. Dat heb ik niet onderzocht, maar ik lees vaak in de krant dat er weer een of ander Kamerlid of lid van het kabinet geschokt is over iets dat in chocoladeletters in de krant heeft gestaan.
Op het onderzoek van Claims Conference is nogal wat af te dingen. Misschien is het sowieso onverstandig om een organisatie die als hoofddoel heeft zich in te zetten voor herstelbetalingen aan de nabestaanden van in de Tweede Wereldoorlog vermoorde Joden een dergelijk onderzoek te laten verrichten.
Jongeren zijn hier respondenten die na 1980 zijn geboren. Mensen van veertig jaar of jonger dus. Het schijnt dat scholieren überhaupt niet in het onderzoek zijn meegenomen.
Het laat onverlet dat er daadwerkelijk mensen zijn die openlijk twijfelen aan de gruweldaden van weleer en die de Holcaust en de miljoenen slachtoffers graag in twijfel trekken. Er zijn ook mensen die beweren dat de Oekrainers in de Tweede Wereldoorlog fascistisch en nazistisch waren en alleen al daaraan de conclusie verbinden dat Oekraine geen steun vanuit het Westen verdient en dat het maar goed is dat Rusland haar buurland is binnengevallen. Ook hier geldt dat de geschiedenis oneindig veel nuance kent en dat ook veel Oekraïners zich fel hebben verzet tegen het fascisme en nazisme.
Geschiedenis, zo luidt een oude wijsheid, wordt geschreven door overwinnaars. Ze is per definitie subjectief. Joden en Palestijnen hebben een opmerkelijk verschillende manier om de geschiedenis van Jedua of Palestina te beschrijven. Poetin is geneigd anders te kijken naar de oude Sovjet Unie dan men in de Baltische staten, Polen of Oekraïne graag zou zien. We weten ook maar al te goed dat die ‘VOC-mentaliteit’ die Jan Peter Balkenende zo triomfantelijk in de Tweede Kamer promootte ook zo haar schaduwkanten had. Toch?
Zo lopend over dat bruggetje naar de binnenstad, verzekerd van mijn vrijheid en in de wetenschap dat mijn bestaan, in vergelijking met heel veel andere mensen, erg rooskleurig is, denk ik vaak aan de discussies over de opvang van mensen die door oorlogsgeweld van haard en huis zijn verdreven, Op hen is de term ‘gelukzoeker’ simpelweg niet van toepassing.
De asielopvang is in ons land een beladen onderwerp. Eerlijk gezegd wordt dat volgens mij behoorlijk gevoed door hete wankelmoedige en onevenwichtige beleid van opeenvolgende kabinetten en door het matig functioneren van het Centraal Orgaan Asielzoekers. In Dordrecht is de opvang – as we speak – ook volop onderwerp in het debat. Zuid Holland dient tengevolge van de spreidingswet ruim 18.000 asielzoekers op op te vangen. Dat aantal wordt berekend op basis van de bevolkingsdichtheid en hoe meer mensen er dus ergens wonen, hoe meer asielzoekers daar ook dienen te worden opgevangen. Ik begrijp dondersgoed dat je mensen die vluchten uit oorlogsgebied, mensen van wie de huizen zijn gebombardeerd en die gedesillusioneerd en vaak getraumatiseerd op de vlucht zijn geslagen, ruimhartig moet opvangen. Wat mij echter wel verbaast, is dat je dat dan niet doet daar waar nog volop ruimte is, maar juist daar waar mensen al behoorlijk op elkaars lip wonen en met elkaar in concurrentie zijn op de woningmarkt en op het gebied van de verdeling van die schaarse ruimte. Dat levert, alle goede bedoelingen ten spijt, nu eenmaal wrijving en weerstand op. Die spanning zou juist met verstandig beleid en een oprechte en eerlijke toelichting daarop moeten worden gereduceerd. De meeste mensen deugen. De meeste mensen zijn echt wel bereid oorlogsvluchtelingen op te nemen in hun woon- en leefomgeving als ze daarbij het gevoel hebben dat ook hun eigen sores worden gezien.
